3. Phần I.4, « việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa có tiến bộ trên cả ba lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp ». « Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa » là một khái niệm tôi hoàn toàn không hiểu. Không hiểu Đảng và Nhà nước lấy định nghĩa này ở đâu ra ? Chủ nghĩa Mác-Lênin có nói về khái niệm này không ? Ở các nước tiến bộ chỉ có khái niệm « Nhà nước pháp quyền », nghĩa là mọi công dân « sống và làm việc theo pháp luật ». Cần phải chỉ rõ cho dân biết hai khái niệm này khác nhau ra sao ? « Pháp quyền xã hội chủ nghĩa » tốt đẹp hơn « pháp quyền » ở chỗ nào ?
Phần I.5, « Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Ðảng được coi trọng thường xuyên và đạt được một số kết quả tích cực » ; phần XIII.1, « cán bộ, đảng viên và công chức phải thật sự là công bộc của nhân dân ». Điều này cho thấy Đảng và Nhà nước không thực tâm xây dựng một « Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa » ( nếu như mô hình này thật sự tồn tại). Vì một Nhà nước pháp quyền làm việc dựa trên luật pháp chứ không phải dựa trên tinh thần « phê bình và tự phê bình » của những người lãnh đạo. Cần phải hiểu là dân không cần cán bộ làm « công bộc » cho mình, cái dân cần trước hết là cán bộ làm đúng quyền hạn, đúng luật pháp. Điều này cũng cho thấy Đảng vẫn luôn « chủ quan, duy ý chí ».
4. Phần « khuyết điểm và yếu kém », mục 2, đánh giá « tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí vẫn nghiêm trọng ». Tôi cho rằng điều này đúng nhưng chưa đủ. Cần phải nói rõ là « tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí hết sức nghiêm trọng và là thảm họa của đất nước ». Đã qua bao đời Tổng bí thư, ai cũng nói tham nhũng là « quốc nạn ». Vậy mà bây giờ đã đẩy lùi được đâu ? Những vụ việc bị phát hiện càng ngày càng nghiêm trọng, chẳng hạn như vụ « con bạc triệu đô » Bùi Tiến Dũng, vụ thanh tra dầu khí…
Tôi nói thẳng ra là mafia đang lũng đoạn Nhà nước. Nguồn tiền cán bộ tham nhũng là do dân ta lao động đóng thuế, do kiều bào gửi về để giúp thân nhân, do chính phủ nước ngoài cho vay. Quan chức không chỉ tham nhũng mà còn sử dụng ngân sách và các nguồn tài nguyên quốc gia một cách lãng phí và kém hiệu quả.
Đảng và Nhà nước cũng chưa công khai tổng số nợ cho dân. Theo những gì tôi đọc được trên web site của bộ tài chính, các ngân hàng nhà nước nợ 23 nghìn tỷ đồng, nợ trong xây dựng cơ bản là 7 nghìn tỷ đồng. Các khoản nợ khác dân không hề được biết. Thanh niên, sinh viên, học sinh rất quan tâm đến vấn đề này vì không ai khác, chính thế hệ trẻ sẽ là những người phải trả nợ. Không chỉ một mà có thể phải nhiều thế hệ mới trả nổi. Yêu cầu Đảng phải công khai số tiền nợ ! Và bản báo cáo cũng phải nêu rõ Đảng chi tiêu khoản tiền đó như thế nào ! Ngoài ra, Đảng và Nhà nước phải nghiêm túc tuân thủ Hiến pháp, thực hiện tự do ngôn luận, tự do lập hội, tự do báo chí để nhân dân có thể sát cánh cùng Nhà nước trong việc kiểm tra và chống tham nhũng.
Như vậy, Đảng đã thừa nhận mình chậm đổi mới chứ không phải là dân chậm đổi mới. Tuy nhiên, tôi cho rằng Đảng vẫn chưa dám nhìn thẳng vào sự thật.
5. Trong phần nguyên nhân của « khuyết điểm và yếu kém », tôi cho rằng Đảng rất dũng cảm khi nhìn nhận đó là do lỗi của mình khi nói rằng « tư duy của Ðảng trên một số lĩnh vực chậm đổi mới », « chỉ đạo tổ chức thực hiện chưa tốt », « một bộ phận cán bộ, đảng viên, kể cả một số cán bộ chủ chốt các cấp yếu kém về phẩm chất và năng lực ». Như vậy, Đảng đã thừa nhận mình chậm đổi mới chứ không phải là dân chậm đổi mới. Tuy nhiên, tôi cho rằng Đảng vẫn chưa dám nhìn thẳng vào sự thật. Tất cả những nguyên nhân kể trên đều là hệ quả của một nguyên nhân duy nhất : chế độ độc đảng. Đây là sự vi phạm Hiến pháp một cách nghiêm trọng. Điều 3 Hiến pháp đã quy định « Nhà nước bảo đảm thực hiện xã hội công bằng, dân chủ », mà độc đảng, chỉ một thành phần được gọi là « vô sản » mới được quyền lãnh đạo đất nước thì công bằng xã hội ở chỗ nào ? Tư duy của bất kì người bình thường nào cũng thấy đây là một nghịch lý.
6. Phần II, « đánh giá khái quát 20 năm đổi mới », « hai mươi năm qua, với sự nỗ lực phấn đấu của toàn Ðảng, toàn dân, công cuộc đổi mới ở nước ta đã đạt những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử ». Tôi hoàn toàn không đồng ý với nhận định trên vì những nguyên nhân sau.
•Việt Nam vẫn còn là một trong những nước nghèo nhất thế giới, xếp hạng 108/152 nước .
•Việt Nam vẫn còn là một trong những nước tham nhũng nhất thế giới, xếp hạng 94/143 nước .
•Việt Nam vẫn còn là một trong những nước mất dân chủ nhất thế giới, xếp hạng 138/143 nướcii.
•Việt Nam vẫn còn là một trong những nước có chỉ số tự do báo chí tồi tệ nhất thế giới, xếp hạng 135/143 nước.
•Việt Nam vẫn còn là một trong những nước có chỉ số kinh tế tự do kém nhất thế giới, xếp hạng 137/161 nước .
•Việt Nam vẫn còn là một trong những nước có chỉ số phát triển con người kém nhất thế giới, xếp hạng 112/177 nước .
•Việt Nam vẫn còn là một trong những nước có khả năng cạnh tranh kém nhất thế giới, xếp hạng 77/104 nướcv.
Chẳng lẽ những điều trên lại được gọi là « có ý nghĩa lịch sử » ? Nêu lên những điều này không phải để phủ nhận những thành tựu chúng ta đã đạt được nhưng để giúp Đảng và Nhà nước nhìn thẳng vào sự thật. Tụt hậu đã là sự thật chứ không còn là nguy cơ nữa. Đừng nhìn vào tỉ lệ tăng trưởng hằng năm 7-8% mà cho đó là « to lớn », ngay cả với đà tăng trưởng này thì chúng ta cũng không thể bắt kịp Thái Lan, Mã Lai, Indonesia chứ đừng mong là « sánh vai với các cường quốc năm châu ». Tôi đề nghị thay đoạn trên bằng câu « công cuộc đổi mới ở nước ta đã đạt được một số thành tựu nhưng rất hạn chế, và tụt hậu đã là sự thật ». Chỉ có hiểu rõ, hiểu đúng sự thực vấn đề thì chúng ta mới có thể giải quyết được vấn đề.