Appassionata
Member
Nguồn http://www.giaidieuxanh.com.vn/nhacviet/2005/01/361855/
Cần phát triển cân bằng thanh nhạc, khí nhạc
06:48' 04/01/2005 (GMT+7)
Gs.NSND Trọng Bằng
Để có những nhìn nhận khái quát về một số vấn đề của nền âm nhạc Việt Nam trong năm 2004, chúng tôi đã có dịp trao đổi cùng Gs. NSND Trọng Bằng - Tổng thư ký Hội Nhạc sĩ Việt Nam - nhân dịp Gs. đến Tp.HCM công tác.
Theo Gs. những vấn đề đáng chú ý của nền âm nhạc Việt Nam trong năm 2004 là gì?
Năm 2004 đánh dấu một năm hoạt động sáng tác và biểu diễn sôi nổi, kỷ niệm những sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước như: 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, 50 năm giải phóng thủ đô, 60 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, 100 năm thành lập thành phố Buôn Ma Thuột, 100 năm thành lập thị xã Hà Đông - cửa ngõ thủ đô... Cũng từ đó mà sáng tác và biểu diễn âm nhạc tưng bừng rộn rịp, cùng nhiều liên hoan hội diễn cấp quốc gia. Về lĩnh vực âm nhạc giao hưởng, ở Nhạc viện Hà Nội và Nhạc viện Tp.HCM, Nhà hát Giao hưởng Quốc gia, Nhà hát Giao hưởng Vũ kịch Tp.HCM với sự hợp tác với rất nhiều nghệ sĩ, chỉ huy nước ngoài đã nâng chất lượng biểu diễn đáng kể cho âm nhạc giao hưởng ở Việt Nam. Đặc biệt chuyến du diễn của Dàn nhạc Giao hưởng Quốc gia ở Tokyo và Osaka trong liên hoan các dàn nhạc giao hưởng châu Á tháng 9 vừa qua, những tác phẩm giao hưởng Việt Nam đã được bạn bè đánh giá cao về chất lượng tác phẩm cũng như trình độ biểu diễn. Tuy nhiên về lĩnh vực sáng tác khí nhạc năm 2004, chất lượng tác phẩm lại bị sa sút.
Trong lĩnh vực ca nhạc nhẹ phải nói rằng tình hình hoạt động rất sôi nổi, đa dạng, nhưng tình trạng buông lỏng quản lý trong lĩnh vực biểu diễn, với những tác phẩm mất định hướng, thiếu trong sáng lành mạnh... tràn lan trên các màn ảnh nhỏ, trên các sân khấu ca nhạc là điều đáng quan tâm.
Theo Gs. nguyên nhân tại sao năm nay các sáng tác khí nhạc sa sút chất lượng?
Khí nhạc là lĩnh vực đòi hỏi có trình độ chuyên môn cao, bền bĩ học tập nghiên cứu và thời gian khá dài để hoàn thành một tác phẩm. Nhưng do nhuận bút hoặc thù lao tác phẩm khí nhạc quá thấp nên ít thu hút các nhà soạn nhạc lao vào lĩnh vực này một cách toàn tâm toàn lực. Mặc khác việc các tác phẩm không có điều kiện dàn dựng biểu diễn, sinh hoạt âm nhạc xã hội không tạo cho nó một đời sống, để tôn vinh những tác phẩm... cũng tác động không nhỏ đến tình hình sáng tác và chất lượng tác phẩm khí nhạc.
Đời sống sinh hoạt âm nhạc Việt Nam hiện nay chủ yếu thịnh hành thể loại ca khúc nhạc nhẹ, Gs. có thể đánh giá thể loại âm nhạc này của chúng ta trong năm 2004.
Nhạc nhẹ hiện nay rất thịnh hành và thu hút đông đảo công chúng đó là điều không ai phủ nhận. Nhưng vấn đề là nó bị sa đà và chúng ta không quản lý được, trong sáng tác thì có tình trạng biến người nhạc sĩ sáng tạo thành một anh "thợ nhạc", nghe những ca khúc nước ngoài rồi bắt chước, sửa chữa... là điều không tốt, mà thời gian qua công chúng và những phương tiện thông tin đại chúng đã dùng những lời lẽ khá nặng trước hiện tượng này. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến nhạc nhẹ Việt Nam, nhạc nhẹ trong năm qua hoạt động rất sôi nổi nhưng vướng vào chuyện "đạo nhạc" là điều rất đáng tiếc, nó làm cho nhạc nhẹ Việt Nam như chững lại.
Hội Nhạc sĩ Việt Nam có kế hoạch hoặc phương hướng gì nhằm giúp cho giới nhạc sĩ có những sáng tác ca khúc nhạc nhẹ tốt để phục vụ cho đông đảo công chúng?
Thật ra thế hệ nhạc sĩ lão thành hôm nay đa số trưởng thành từ sáng tác ca khúc nhạc nhẹ, dĩ nhiên nhạc nhẹ hôm nay và nhạc nhẹ thời kỳ cách đây mấy chục năm là khác nhau. Nếu ai thật sự có thành tâm học tập, sáng tạo thì rất đơn giản, nhưng khi đã mang tính "ăn sẵn" thì chính bản thân người đó phải tự điều chỉnh lại mình. Hội Nhạc sĩ Việt Nam biểu dương và khuyến khích những sáng tác của những nhạc sĩ nhạc nhẹ chân chính, có nhiều cố gắng tìm tòi nhằm có những sáng tác ấn tượng để nhạc nhẹ chúng ta có thể vươn ra các nước trong khu vực và thế giới. Năm 1968 tôi có dịp sang Nhật, thanh niên Nhật hát rất nhiều những bài hát kháng chiến của chúng ta, còn hiện nay thì...
...Như thế điều mấu chốt để có những ca khúc nhạc nhẹ thành công, theo Gs. là gì?
Đó là sự tiếp thu các dòng nhạc nhẹ quốc tế nhưng phải có cái độc đáo của Việt Nam, phải có âm sắc, hơi thở riêng của dân tộc, điều đó mới cần, còn sáng tác mà hát lên nghe giống bài nọ, bài kia thì làm sao tạo được sự độc đáo của riêng mình. Nhạc nhẹ rất cần thiết cho sinh hoạt giải trí hằng ngày, nhưng nó chưa thuyết phục nhiều người bởi nó rập khuôn một cách máy móc.
Để đời sống âm nhạc Việt Nam phát triển cân bằng về cả khí nhạc lẫn thanh nhạc, theo Gs. chúng ta phải làm gì?
Hội Nhạc sĩ Việt Nam vẫn chủ trương phát triển cân bằng cả hai lĩnh vực thanh nhạc và khí nhạc, điều đó thể hiện rõ trong đầu tư sáng tác và trong các giải thưởng hằng năm của Hội, nó cũng thể hiện quyết tâm xây dựng nền âm nhạc Việt Nam toàn diện mang tính nghệ thuật cao. Còn để tạo một đời sống âm nhạc cân bằng trong xã hội điều đó còn phụ thuộc vào rất nhiều vấn đề thuộc nhiều ban ngành chức năng khác nhau, không thể giải quyết trong một sớm một chiều, khó đề cập trong khuôn khổ một bài phỏng vấn và nằm ngoài khả năng của Hội Nhạc sĩ. Xin hẹn sẽ trở lại vấn đề này trong những dịp sau.
Xin cảm ơn Gs.
Hữu Trịnh thực hiện
Cần phát triển cân bằng thanh nhạc, khí nhạc
06:48' 04/01/2005 (GMT+7)
Gs.NSND Trọng Bằng
Để có những nhìn nhận khái quát về một số vấn đề của nền âm nhạc Việt Nam trong năm 2004, chúng tôi đã có dịp trao đổi cùng Gs. NSND Trọng Bằng - Tổng thư ký Hội Nhạc sĩ Việt Nam - nhân dịp Gs. đến Tp.HCM công tác.
Theo Gs. những vấn đề đáng chú ý của nền âm nhạc Việt Nam trong năm 2004 là gì?
Năm 2004 đánh dấu một năm hoạt động sáng tác và biểu diễn sôi nổi, kỷ niệm những sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước như: 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, 50 năm giải phóng thủ đô, 60 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, 100 năm thành lập thành phố Buôn Ma Thuột, 100 năm thành lập thị xã Hà Đông - cửa ngõ thủ đô... Cũng từ đó mà sáng tác và biểu diễn âm nhạc tưng bừng rộn rịp, cùng nhiều liên hoan hội diễn cấp quốc gia. Về lĩnh vực âm nhạc giao hưởng, ở Nhạc viện Hà Nội và Nhạc viện Tp.HCM, Nhà hát Giao hưởng Quốc gia, Nhà hát Giao hưởng Vũ kịch Tp.HCM với sự hợp tác với rất nhiều nghệ sĩ, chỉ huy nước ngoài đã nâng chất lượng biểu diễn đáng kể cho âm nhạc giao hưởng ở Việt Nam. Đặc biệt chuyến du diễn của Dàn nhạc Giao hưởng Quốc gia ở Tokyo và Osaka trong liên hoan các dàn nhạc giao hưởng châu Á tháng 9 vừa qua, những tác phẩm giao hưởng Việt Nam đã được bạn bè đánh giá cao về chất lượng tác phẩm cũng như trình độ biểu diễn. Tuy nhiên về lĩnh vực sáng tác khí nhạc năm 2004, chất lượng tác phẩm lại bị sa sút.
Trong lĩnh vực ca nhạc nhẹ phải nói rằng tình hình hoạt động rất sôi nổi, đa dạng, nhưng tình trạng buông lỏng quản lý trong lĩnh vực biểu diễn, với những tác phẩm mất định hướng, thiếu trong sáng lành mạnh... tràn lan trên các màn ảnh nhỏ, trên các sân khấu ca nhạc là điều đáng quan tâm.
Theo Gs. nguyên nhân tại sao năm nay các sáng tác khí nhạc sa sút chất lượng?
Khí nhạc là lĩnh vực đòi hỏi có trình độ chuyên môn cao, bền bĩ học tập nghiên cứu và thời gian khá dài để hoàn thành một tác phẩm. Nhưng do nhuận bút hoặc thù lao tác phẩm khí nhạc quá thấp nên ít thu hút các nhà soạn nhạc lao vào lĩnh vực này một cách toàn tâm toàn lực. Mặc khác việc các tác phẩm không có điều kiện dàn dựng biểu diễn, sinh hoạt âm nhạc xã hội không tạo cho nó một đời sống, để tôn vinh những tác phẩm... cũng tác động không nhỏ đến tình hình sáng tác và chất lượng tác phẩm khí nhạc.
Đời sống sinh hoạt âm nhạc Việt Nam hiện nay chủ yếu thịnh hành thể loại ca khúc nhạc nhẹ, Gs. có thể đánh giá thể loại âm nhạc này của chúng ta trong năm 2004.
Nhạc nhẹ hiện nay rất thịnh hành và thu hút đông đảo công chúng đó là điều không ai phủ nhận. Nhưng vấn đề là nó bị sa đà và chúng ta không quản lý được, trong sáng tác thì có tình trạng biến người nhạc sĩ sáng tạo thành một anh "thợ nhạc", nghe những ca khúc nước ngoài rồi bắt chước, sửa chữa... là điều không tốt, mà thời gian qua công chúng và những phương tiện thông tin đại chúng đã dùng những lời lẽ khá nặng trước hiện tượng này. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến nhạc nhẹ Việt Nam, nhạc nhẹ trong năm qua hoạt động rất sôi nổi nhưng vướng vào chuyện "đạo nhạc" là điều rất đáng tiếc, nó làm cho nhạc nhẹ Việt Nam như chững lại.
Hội Nhạc sĩ Việt Nam có kế hoạch hoặc phương hướng gì nhằm giúp cho giới nhạc sĩ có những sáng tác ca khúc nhạc nhẹ tốt để phục vụ cho đông đảo công chúng?
Thật ra thế hệ nhạc sĩ lão thành hôm nay đa số trưởng thành từ sáng tác ca khúc nhạc nhẹ, dĩ nhiên nhạc nhẹ hôm nay và nhạc nhẹ thời kỳ cách đây mấy chục năm là khác nhau. Nếu ai thật sự có thành tâm học tập, sáng tạo thì rất đơn giản, nhưng khi đã mang tính "ăn sẵn" thì chính bản thân người đó phải tự điều chỉnh lại mình. Hội Nhạc sĩ Việt Nam biểu dương và khuyến khích những sáng tác của những nhạc sĩ nhạc nhẹ chân chính, có nhiều cố gắng tìm tòi nhằm có những sáng tác ấn tượng để nhạc nhẹ chúng ta có thể vươn ra các nước trong khu vực và thế giới. Năm 1968 tôi có dịp sang Nhật, thanh niên Nhật hát rất nhiều những bài hát kháng chiến của chúng ta, còn hiện nay thì...
...Như thế điều mấu chốt để có những ca khúc nhạc nhẹ thành công, theo Gs. là gì?
Đó là sự tiếp thu các dòng nhạc nhẹ quốc tế nhưng phải có cái độc đáo của Việt Nam, phải có âm sắc, hơi thở riêng của dân tộc, điều đó mới cần, còn sáng tác mà hát lên nghe giống bài nọ, bài kia thì làm sao tạo được sự độc đáo của riêng mình. Nhạc nhẹ rất cần thiết cho sinh hoạt giải trí hằng ngày, nhưng nó chưa thuyết phục nhiều người bởi nó rập khuôn một cách máy móc.
Để đời sống âm nhạc Việt Nam phát triển cân bằng về cả khí nhạc lẫn thanh nhạc, theo Gs. chúng ta phải làm gì?
Hội Nhạc sĩ Việt Nam vẫn chủ trương phát triển cân bằng cả hai lĩnh vực thanh nhạc và khí nhạc, điều đó thể hiện rõ trong đầu tư sáng tác và trong các giải thưởng hằng năm của Hội, nó cũng thể hiện quyết tâm xây dựng nền âm nhạc Việt Nam toàn diện mang tính nghệ thuật cao. Còn để tạo một đời sống âm nhạc cân bằng trong xã hội điều đó còn phụ thuộc vào rất nhiều vấn đề thuộc nhiều ban ngành chức năng khác nhau, không thể giải quyết trong một sớm một chiều, khó đề cập trong khuôn khổ một bài phỏng vấn và nằm ngoài khả năng của Hội Nhạc sĩ. Xin hẹn sẽ trở lại vấn đề này trong những dịp sau.
Xin cảm ơn Gs.
Hữu Trịnh thực hiện
